Build Rapport (NLP) – Nghệ thuật tạo thiện cảm trong mọi cuộc giao tiếp đơn giản với 7 bước

Nếu bạn đang muốn xây dựng các mối quan hệ tốt hơn (dù bạn dùng trong bối cảnh cá nhân hay chuyên nghiệp) thì NLP Rapport chính là một công cụ đắc lực để bạn tham khảo. Đặc biệt cho những ai làm nghề coaching, trị liệu chữa lành thì kỹ thuật tạo thiện cảm sẽ giúp bạn tạo ra cảm giác hòa hợp và hiểu biết giữa thân chủ và bạn. Từ đó cải thiện chất lượng giao tiếp và cuối cùng dẫn đến kết quả coaching tốt hơn. 

Trong bài viết này, Blog Học thôi miên sẽ chia sẻ với bạn về công cụ Rapport (NLP) – Kỹ thuật tạo sự đồng cảm/gắn kết.

Kỹ thuật tạo sự đồng cảm (Rapport) là gì?

Rapport là một thuật ngữ diễn tả sự kết nối và thấu hiểu trong quá trình giao tiếp của mọi người. Đó là khả năng xây dựng và duy trì mối quan hệ tích cực, hiệu quả với đối phương dựa trên nền tảng của sự tin tưởng và tôn trọng lẫn nhau.

Sự hòa hợp bao gồm việc kết hợp và phản ánh phong cách giao tiếp của người khác, chẳng hạn như giọng điệu, ngôn ngữ cơ thể và cách diễn đạt ngôn ngữ , để tạo dựng cảm giác quen thuộc và tin tưởng. ¹

Kỹ thuật tạo sự gắn kết (Build rapport NLP) là một loạt các phương pháp để thiết lập và duy trì mối quan hệ thân thiện, tin cậy với người khác. Kỹ thuật này giúp bạn tạo ra sự đồng điệu với người nghe, từ đó làm tăng khả năng giao tiếp hiệu quả và xây dựng lòng tin. Đây là một yếu tố quan trọng trong việc giúp các cuộc đối thoại trở nên sâu sắc, cảm xúc và ý nghĩa hơn.

Một số kỹ thuật phổ biến để xây dựng rapport trong NLP bao gồm:

1. Phản chiếu (Mirroring): Làm sao cho ngôn ngữ cơ thể, giọng nói, nhịp điệu, và cách thể hiện cảm xúc của bạn trở nên tương đồng với người đối diện. Việc bắt chước một cách tự nhiên giúp người đối diện cảm thấy thoải mái và gần gũi hơn.
2. Dẫn nhịp (Pacing and Leading): Ban đầu bạn sẽ dẫn nhịp theo phong cách, thái độ của người đối diện (về giọng nói, cử chỉ, hoặc quan điểm) để tạo sự thoải mái. Sau đó, bạn có thể “dẫn dắt” bằng cách thay đổi nhịp để hướng họ đến một trạng thái khác, chẳng hạn như cảm xúc tích cực hơn hoặc sự thoải mái.
3. Lắng nghe tích cực: Thể hiện sự chú tâm đến những gì người khác nói bằng cách đặt câu hỏi, xác nhận thông tin và phản hồi bằng ngôn ngữ cơ thể tích cực như gật đầu hay nhìn trực diện.
4. Sử dụng từ ngữ chung: Sử dụng các từ ngữ, cụm từ hoặc phong cách ngôn ngữ tương tự với người đối diện để họ cảm thấy rằng bạn thực sự hiểu họ.
5. Cảm xúc đồng cảm: Đặt mình vào vị trí của người khác, cảm nhận và thể hiện sự hiểu biết đối với những gì họ đang trải qua, từ đó tạo sự kết nối sâu sắc hơn.

Trong NLP, sự gắn kết này không chỉ giúp cuộc trò chuyện trở nên tự nhiên mà còn là nền tảng để dẫn dắt người khác đạt được sự thay đổi về tư duy và hành vi mà họ mong muốn.

• _{Đọc thêm: Mô hình truyền thông NLP – Hiểu để làm chủ nghệ thuật giao tiếp}

Tại sao nên sử dụng kỹ thuật rapport trong giao tiếp?

Sử dụng kỹ thuật rapport trong giao tiếp mang lại nhiều lợi ích quan trọng, đặc biệt là trong việc tạo dựng mối quan hệ tin cậy, sự hiểu biết lẫn nhau, và hiệu quả trong giao tiếp. Dưới đây là những lý do và lợi ích cụ thể của việc sử dụng kỹ thuật này:

1. Tạo sự tin tưởng, thân thiện

Rapport giúp xây dựng lòng tin giữa hai bên. Khi bạn phản chiếu ngôn ngữ cơ thể, giọng điệu,… và cách nói của người đối diện, họ cảm thấy bạn hiểu và đồng cảm với họ. Cảm giác gần gũi này khiến mối quan hệ trở nên thân thiện và dễ chịu hơn. Người đối diện sẽ cảm thấy được tôn trọng và quan tâm. Thông qua cảm giác gần gũi, thân thiện, họ sẽ mở lòng hơn, dễ dàng chia sẻ cảm xúc, suy nghĩ của họ, từ đó tạo điều kiện để cuộc trò chuyện trở nên sâu sắc và chân thành hơn.

2. Cải thiện chất lượng giao tiếp

Khi sử dụng kỹ thuật rapport, người nghe cảm thấy thoải mái hơn khi trò chuyện, từ đó thúc đẩy một môi trường giao tiếp cởi mở và không áp lực. Bạn sẽ nhận được nhiều thông tin hơn, hiểu rõ hơn về suy nghĩ và cảm xúc của người đối diện. Điều này giúp bạn đưa ra phản hồi chính xác và phù hợp hơn.

3. Tăng khả năng thuyết phục

Rapport giúp tạo ra sự kết nối gần gũi, khiến người nghe cảm thấy họ được lắng nghe và tôn trọng. Khi người đối diện cảm thấy thoải mái và tin tưởng, họ sẽ dễ dàng chấp nhận những gợi ý, quan điểm hoặc lời khuyên từ bạn.

Trong các cuộc đàm phán, thương thảo hoặc thuyết phục, rapport giúp bạn tăng cơ hội thành công vì bạn đã tạo ra nền tảng tin cậy và sự đồng cảm với người đối diện.

4. Khuyến khích người đối diện chia sẻ nhiều hơn

Rapport không chỉ giúp người đối diện cảm thấy thoải mái, mà còn khuyến khích họ tham gia nhiều hơn vào cuộc trò chuyện. Khi bạn lắng nghe và đồng điệu với họ, họ sẽ có xu hướng chia sẻ nhiều hơn.

Điều này làm tăng tính tương tác, khiến cuộc trò chuyện trở nên sống động và ý nghĩa hơn. Đồng thời, bạn cũng thu được nhiều thông tin hữu ích để hiểu rõ tình huống hoặc tìm ra giải pháp.

5. Giúp dẫn dắt người khác theo hướng mong muốn

Sau khi đã xây dựng được sự kết nối, bạn có thể dần dần dẫn dắt người đối diện sang một trạng thái cảm xúc hoặc tư duy khác mà không gây cảm giác ép buộc. Điều này có thể đạt được qua việc dẫn nhịp (pacing and leading).

Rapport là công cụ mạnh mẽ thường dùng trong NLP để thay đổi tư duy và thái độ của người khác một cách tinh tế, giúp họ đạt được những thay đổi tích cực mà họ có thể chưa từng nghĩ đến.

Làm thế nào để sử dụng kỹ thuật tạo sự đồng cảm (Rapport) đạt hiệu quả

Để sử dụng kỹ thuật rapport hiệu quả, bạn cần chú trọng vào việc tạo sự kết nối và đồng cảm với người khác. Đây là một số bước cụ thể giúp bạn áp dụng kỹ thuật rapport trong giao tiếp:

1. Phản chiếu ngôn ngữ cơ thể (Mirroring):

• Cách thực hiện: Quan sát ngôn ngữ cơ thể của người đối diện, bao gồm cách họ đứng, ngồi, hoặc cử chỉ tay. Sau đó, bạn nhẹ nhàng điều chỉnh tư thế, cử chỉ của mình để phản chiếu lại họ. Nhưng cần lưu ý là nhẹ nhàng phản chiếu một cách tự nhiên chứ đừng làm quá để không gây ra cảm giác gượng ép.
• Ví dụ: Nếu người đối diện nghiêng người về phía trước, bạn cũng có thể làm tương tự để tạo sự thoải mái và kết nối.

2. Phù hợp với giọng điệu và tốc độ nói (Pacing and Leading):

• Cách thực hiện: Điều chỉnh giọng điệu, tốc độ nói và âm lượng của bạn sao cho khớp với người đối diện. Nếu họ nói chậm, nhẹ nhàng, bạn cũng nên nói chậm và nhẹ nhàng. Khi đã thiết lập được rapport, bạn có thể dần dần dẫn dắt họ sang trạng thái khác, chẳng hạn như tăng tốc độ nói để hướng đến cảm giác tích cực hơn.
• Ví dụ: Nếu người đối diện đang nói với tông giọng trầm và có vẻ căng thẳng, bạn bắt đầu bằng cách sử dụng tông giọng tương tự để đồng điệu với cảm xúc của họ. Sau đó, dần dần nâng tông giọng lên, khiến họ cảm thấy nhẹ nhõm hơn.

3. Sử dụng từ ngữ và ngôn ngữ giống nhau:

• Cách thực hiện: Chú ý những từ ngữ mà người đối diện sử dụng và khéo léo lặp lại chúng trong cuộc trò chuyện. Điều này giúp tạo cảm giác bạn hiểu và đồng cảm với họ.
• Ví dụ: Nếu phụ huynh nói về con mình là “cần cù nhưng gặp khó khăn trong việc học,” bạn có thể sử dụng các từ như “cần cù” hoặc “khó khăn trong học tập” khi trả lời để duy trì sự kết nối.

4. Lắng nghe tích cực:

• Cách thực hiện: Thể hiện sự quan tâm đến những gì người đối diện nói bằng cách tập trung lắng nghe cẩn thận, không ngắt lời, và đưa ra phản hồi thể hiện bạn thực sự lắng nghe. Chú ý đến cách lựa chọn từ ngữ, cụm từ và cách diễn đạt của họ. Bạn có thể sử dụng các câu hỏi hoặc tóm tắt lại ý chính mà họ vừa chia sẻ để xác nhận. Điều này sẽ giúp bạn phù hợp với phong cách giao tiếp của họ hiệu quả hơn.
• Ví dụ: Khi một phụ huynh chia sẻ lo lắng về việc con họ bị mất động lực học, bạn có thể nói: “Tôi hiểu, bạn đang lo lắng về việc con mất đi hứng thú học tập. Bạn có thể chia sẻ thêm về tình huống này không?”

5. Đồng cảm với cảm xúc của người đối diện:

• Cách thực hiện: Thể hiện rằng bạn hiểu và đồng cảm với những cảm xúc của họ. Điều này tạo ra sự kết nối sâu sắc và xây dựng lòng tin. Hãy đặt mình vào vị trí của người khác và thể hiện rằng bạn hiểu những gì họ đang trải qua.
• Ví dụ: Khi một phụ huynh bày tỏ sự thất vọng về kết quả học tập của con, bạn có thể nói: “Tôi có thể hiểu bạn cảm thấy thất vọng. Điều này hẳn rất khó khăn, nhưng tôi tin rằng chúng ta có thể tìm ra cách để giúp con bạn tiến bộ.”

6. Duy trì ánh mắt và nụ cười:

• Cách thực hiện: Giao tiếp bằng ánh mắt và nụ cười giúp tạo cảm giác thân thiện và gần gũi. Hãy nhìn trực tiếp vào mắt người đối diện khi trò chuyện để thể hiện sự quan tâm và chân thành. Nụ cười nhẹ cũng có thể giúp làm dịu không khí và tạo ra cảm giác thoải mái.
• Ví dụ: Trong một cuộc trò chuyện căng thẳng, giữ ánh mắt dịu dàng và nụ cười nhẹ nhàng sẽ giúp người đối diện cảm thấy an toàn và sẵn sàng chia sẻ hơn.

7. Khuyến khích sự tham gia bằng cách đặt câu hỏi mở:

• Cách thực hiện: Đặt các câu hỏi mở để khuyến khích người đối diện chia sẻ nhiều hơn về cảm xúc, suy nghĩ của họ. Điều này giúp tạo ra một cuộc trò chuyện sâu sắc hơn và giúp bạn hiểu rõ hơn về quan điểm của họ.
• Ví dụ: Thay vì hỏi “Con bạn có làm bài tập về nhà không?” (câu hỏi đóng), hãy hỏi “Bạn nghĩ điều gì đã khiến con mất hứng thú với bài tập?” Điều này mở ra không gian để người đối diện thể hiện quan điểm và cảm xúc.

Điều quan trọng khi thực hiện Rapport đó chính là: Hãy chân thành trong mọi cuộc giao tiếp. NLP Rapport không phải là cách bạn bắt chước đối phương một cách máy móc, mà là xây dựng mối quan hệ dựa trên sự tôn trọng và tin tưởng lẫn nhau.

• _{Đọc thêm: Cách “thôi miên người khác bằng lời nói”}
• Tham khảo sách NLP trên Tiki: LÀM CHỦ PHƯƠNG PHÁP NLP TRONG COACHING – TRỊ LIỆU – CHỮA LÀNH

Một số rào cản khi dùng NLP Rapport trong giao tiếp

Mặc dù biết Rapport là một kỹ thuật mạnh mẽ để bạn tạo dựng kết nối và thành công trong giao tiếp, nhưng nó cũng có một số điều cần lưu ý khi sử dụng. Dưới đây là một số rào cản thường gặp mà mình thường thấy:

1. Thiếu tự nhiên hoặc giả tạo

Nếu rapport được sử dụng không tự nhiên hoặc bị lạm dụng, người đối diện có thể cảm thấy bạn đang cố gắng thao túng họ thay vì thực sự đồng cảm.

• Cách giải quyết: Để vượt qua thách thức này, bạn cần thực sự lắng nghe và đồng cảm với người đối diện, thay vì chỉ cố gắng phản chiếu họ một cách máy móc. Kỹ thuật này phải được sử dụng một cách tinh tế, không nên phóng đại hoặc ép buộc.

2. Khó khăn trong việc phản chiếu người có phong cách khác biệt

Đối với những người có phong cách giao tiếp hoặc tính cách rất khác biệt, việc thiết lập rapport có thể gặp khó khăn. Ví dụ, nếu một người nói nhanh và mạnh mẽ, trong khi người kia nói chậm rãi và trầm tĩnh, sự khác biệt này có thể tạo ra rào cản trong việc thiết lập kết nối.

• Cách giải quyết: Trong trường hợp này, thay vì phản chiếu mọi chi tiết, bạn có thể điều chỉnh giọng điệu và tốc độ nói dần dần để tạo ra sự đồng bộ tự nhiên hơn, đồng thời vẫn duy trì tính cách riêng của mình.

3. Khó duy trì rapport lâu dài

Việc duy trì rapport lâu dài trong các tình huống giao tiếp kéo dài có thể trở thành một thử thách, đặc biệt nếu cả hai bên không giữ được sự đồng cảm hoặc cảm thấy không thoải mái.

• Cách giải quyết: Để duy trì rapport, bạn cần thường xuyên theo dõi phản ứng và tín hiệu từ người đối diện. Điều chỉnh phong cách giao tiếp một cách linh hoạt và đảm bảo bạn vẫn tập trung vào cảm xúc và nhu cầu của họ.

4. Không phù hợp trong mọi bối cảnh

Không phải lúc nào việc sử dụng rapport cũng phù hợp. Trong một số tình huống, việc phản chiếu ngôn ngữ cơ thể, giọng điệu có thể không tạo được hiệu quả như mong đợi, đặc biệt trong các bối cảnh căng thẳng hoặc khi người khác không thoải mái với cách bạn phản chiếu.

• Cách giải quyết: Bạn cần xác định xem bối cảnh giao tiếp có phù hợp để sử dụng rapport hay không. Nếu thấy dấu hiệu người khác không thoải mái hoặc cảm giác bị ép buộc, hãy chuyển sang các chiến lược khác như lắng nghe chủ động hoặc giải quyết vấn đề trực tiếp.

5. Thiếu sự lắng nghe thực sự

Một trong những lỗi phổ biến khi sử dụng kỹ thuật rapport là quá tập trung vào việc phản chiếu ngôn ngữ cơ thể và giọng điệu mà quên mất việc lắng nghe thực sự. Điều này có thể khiến bạn bỏ lỡ những tín hiệu quan trọng từ người đối diện.

• Cách giải quyết: Hãy tập trung lắng nghe không chỉ lời nói mà cả cảm xúc của người khác. Rapport không chỉ là kỹ thuật phản chiếu bề mặt mà còn là sự kết nối thực sự về mặt cảm xúc và tâm lý.

6. Người đối diện không muốn kết nối

Đôi khi, người đối diện có thể không muốn kết nối hoặc không sẵn sàng cho việc thiết lập rapport, có thể do tâm trạng, hoàn cảnh cá nhân, hoặc họ cảm thấy không thoải mái. Ví dụ, họ liên tục khoanh tay khi giao tiếp với bạn,…

• Cách giải quyết: Trong trường hợp này, bạn nên tôn trọng không gian cá nhân của người khác và không nên ép buộc sự kết nối. Điều quan trọng là thể hiện sự tôn trọng và để người đối diện tự do khi họ cảm thấy sẵn sàng.

7. Tính cá nhân hóa quá cao

Việc cố gắng thiết lập rapport với từng người theo phong cách riêng của họ có thể trở thành quá phức tạp, đặc biệt khi phải làm việc với nhiều người trong thời gian ngắn. Điều này có thể dẫn đến cảm giác bị áp lực và mất tự nhiên.

• Cách giải quyết: Thay vì cố gắng phản chiếu tất cả mọi người một cách tuyệt đối, bạn nên tập trung vào việc tìm điểm chung quan trọng nhất và xây dựng từ đó. Một số yếu tố chung như giọng nói, nhịp điệu có thể được sử dụng một cách linh hoạt và tự nhiên.

8. Nguy cơ tạo ra sự phụ thuộc quá mức

Khi rapport được sử dụng để xây dựng sự kết nối quá mạnh mẽ, có thể dẫn đến sự phụ thuộc không mong muốn từ phía người đối diện. Họ có thể dựa quá nhiều vào bạn để giải quyết vấn đề hoặc tìm sự hướng dẫn.

• Cách giải quyết: Bạn cần đặt ra ranh giới rõ ràng trong giao tiếp và đảm bảo rằng rapport không dẫn đến sự phụ thuộc. Mục tiêu là tạo ra sự tin tưởng và hợp tác, không phải tạo ra mối quan hệ một chiều.

Nhìn chung, NLP Rapport có thể là một công cụ mạnh mẽ giúp bạn xây dựng các kết nối mạnh mẽ và đạt được thành công trong giao tiếp, nhưng nó đòi hỏi sự thực hành, kiên nhẫn và khả năng thích ứng của người sử dụng.

Việc bạn nhận ra và quản lý được những thách thức ở trên sẽ giúp bản thân sử dụng kỹ thuật rapport hiệu quả hơn, đảm bảo sự kết nối tự nhiên và chân thành trong giao tiếp.

Tổng kết

Cách sử dụng kỹ thuật rapport, bao gồm:

1. Quan sát và phản chiếu ngôn ngữ cơ thể, giọng nói...
2. Sử dụng từ ngữ chung
3. Thể hiện sự lắng nghe tích cực
4. Khuyến khích người đối diện chia sẻ thêm bằng cách đặt câu hỏi mở.
5. Duy trì thái độ cởi mở, chân thành

Khi bạn sử dụng các kỹ thuật này một cách khéo léo, bạn sẽ nhanh chóng tạo được sự gắn kết và sự tin tưởng, giúp cuộc trò chuyện trở nên hiệu quả và có ý nghĩa hơn.

Chúc bạn sử dụng kỹ thuật rapport đạt hiệu quả trong mọi cuộc giao tiếp

Blog Học thôi miên

1. https://www.linkedin.com/pulse/nlp-rapport-coaching-tool-how-use-chandan-patary ↩︎